مقررات اختصاصی تصرف مسکونی که در این مقاله بر جزییات آن میپردازیم از مباحث نظام مهندسی است و برای دانشجویان معماری دانستن ان ضروری است.

گروه بندی ساختمانها

الف – ساختمان های یک تا دو طبقه
گروه :١ ساختمانهای ردیفی و متصل

گروه :۲ ساختمانهای مجزا و منفصل گروه :۳ ساختمانهای ترکیبی با الگوی حیاط مرکزی
ب- ساختمانهای سه و چهار طبقه
گروه :۴ ساختمانهای ردیفی و متصل گروه ۵ ساختمانهای مجزا و منفصل
ج – ساختمانهای بیش از چهار طبقه تا ۲۳ متر ارتفاع گروه :۶ ساختمانهای ردیفی و متصل گروه : ساختمانهای مجزا و منفصل
د – ساختمانهای بلند

گروه :5 ساختمانهای بیش از ۲۳ متر ارتفاع

ضوابط تصرف مسكونى

از در اصلی واحدهای مسکونی واقع در ساختمانهای اپارتمانی باید فضای ورودی مناسب  فضای معماری داخلی در قسمت راههای دسترس و خروج تامین گردد.

در واحدهای تکی ویلایی نیز این فضا توصیه میشود عمق آزاد و بدون مانع فضای ورودی حداقل ۱/۴۰ متر و مساحت لازم ان حداقل ۲ متر مربع است.

دسترسی به اتاقها و سایر فضاها در واحد مسکونی به جز انبار داخل واحد باید پس از عبور از پس قسمت ورودی مطرح شده صورت گیرد میتوان دسترسی به فضای بهداشتی را در دیوار مجاور در ورودی اصلی با فاصله حداقل ۸۰سانتیمتر از آن در نظر گرفت.

در محل فضای ورودی لازم است قسمتی برای کفشکن و آویختن لباس منظور شود.
همجواری ورودی و فضاهای دیگر در داخل تصرفهای کاربری مسکونی باید به نحوی صورت گیرد که دید افراد بیگانه از در ورودی به فضاهای داخلی تصرف محدود گردد.

در اقلیمهای سرد و گرم و مرطوب

بهتر است قسمت ورودی واحد مسکونی بویژه در اقلیمهای در پیش بینی گردد که در این حالت در دوم از لحاظ اندازهها باید با در اصلی منطبق باشد. با پلکان ها حداقل فاصله دو در متوالی چنانچه هر دو در یک جهت بگردند ۲ متر و در صورتی که به سمت حداقل در یکدیگر بگردند ۲/۸۰ متر .است در صورتی که قابل دسترس بودن واحد مسکونی برای افراد معلول الزامی نباشد میتوان اندازهها را به ترتیب تا ۱/۶۰ و ۲/۲۰ متر کاهش داد.
در قرارگیری و جانمایی سایر فضاهای واحد مسکونی رعایت شرایط زیر الزامی است .
دسترسی به اتاقهای مستقل اقامت در واحد مسکونی نباید مستقیما از یک اتاق دیگر یا نشیمن عمومی و یا سالن باشد مگر در موارد زیر در صورت وجود یک پیش ورودی یا فضای تقسیم مناسب که داخل فضای نشیمن عمومی یا سالن نباشد.

واحدهای کوچک

در واحد مسکونی دارای مساحت کمتر از ۷۵ متر مربع با یک اتاق اقامت. در واحد مسکونی دارای مساحت ۷۵ متر مربع و بیشتر و یا دارای بیش از یک اتاق اقامت در هر صورت نباید در صورت باز بودن در اتاق اقامت دید مستقیم از فضای نشیمن عمومی با وجود داشته داشته باشد.
سالن به قسمت خواب اتاق اقامت دسترسی به تنها فضای بهداشتی واحد مسکونی نباید مستقیما از یکی از اتاقهای اقامت باشد.
در ساختمانهای دارای یک اتاق اقامت یا دارای مساحت کمتر از ۷۵ متر مربع با حداکثر دو اتاق می توان فقط دسترسی به حمام واحد مسکونی را از یکی از اتاقها قرار داد.
در صورتی که از فضای نشیمن عمومی یا سالن دید به فضای بهداشتی وجود داشته باشد .استفاده از فضای بهداشتی توام مجاز نیست و باید فضایی به عنوان پیش ورودی در آن تعبیه شود که با در از سایر قسمکتهای ان جدا گردد .
نصب کاسه روشویی در فضای پیش ورودی مجاز است.
مشروط آنکه در حرکت و دسترسی به سایر قسمتهای فضای بهداشتی اختلال ایجاد ننماید.

کاربرد اشپزخانه دیواری

در واحدهای مسکونی دارای مساحت ۷۵ متر مربع و بیشتر به صورتی که مستقیما به فضای نشیمن عمومی یا سالن باز باشند مجاز نمیباشد.
طراحی و قرارگیری آشپزخانه های باز یا دیواری در واحدهای مسکونی دارای مساحت ۷۵ متر مربع و بیشتر نباید به نحوی باشد که دید مستقیم از فضای نشیمن عمومی یا سالن به قسمت هـ اصلی پخت و پز و کار اشپزخانه وجود داشته باشد.
در ساختمانهای گروه ۱ تا ۳ با تصرف مسکونی حداقل عرض پله مستقیم ۹۰ سانتیمتر و حداقل عرض پله ای که دارای گردش یا پاگرد باشد ۱۱۰ سانتیمتر است.
در ساختمانهای گروه ۴ تا ۷ با تصرف معماری داخلی مسکونی حداقل عرض پله مستقیم ۱۱۰ سانتیمتر و حداقل قفسه پله ای که دارای گردش یا پاگرد باشد ۲۴۰ سانتیمتر است.
عرض در ساختمانهای گروه ۸: با تصرف مسکونی اندازهای پله و قفسه آن بر اساس جمعیت تعیین میشود.
حداقل پهنای الزامی راهروهای مستقیم و پلکانهای داخلی واحدهای مسکونی ۹۰ سانتیمتر است.
در پلکانهای داخلی واحدهای مسکونی که قابل دسترس بودن آنها برای افراد معلول الزامی نباشد .
یا پلکانهای دارای ۴ پله و کمتر نیازی به نصب میله دستگرد ندارند .
در سایر موارد لازم است که حداقل در در یک طرف آنها میله نصب شود.
حداقل یکی از اتاقهای اقامت در هر واحد مسکونی با زیر بنای ۷۵ متر مربع و بیشتر:
باید دارای مساحت حداقل ۱۲ متر مربع با پهنای حداقل ۲/۷۰ متر باشد.
در واحدهای مسکونی با زیر بنای کمتر از ۷۵ متر مربع مساحت این اتاق نباید از ۹ متر مربع و هیچ یک از اندازههای افقی آن از ۲/۵۰ متر
کمتر باشد.

اندازه سایر فضاها و اتاقهای اقامتی

در واحدهای مسکونی براساس نحوه استفاده آنهاشده و حداقل ۲/۴۰ متر است.
در این واحدها ارتفاع هر اتاق اقامت با زیربنای ۱۲ متر مربع و بیشتر باید در بیشتر از ۵۰ درصد سطح آن و ارتفاع نشیمن یا سالن در بیشتر از ۷۵ درصد سطح حداقل ۲/۶۰ متر باشد.
فضای آشپزخانه مستقل یا باز واحد مسکونی که تنها برای پخت و پز استفاده میشود باید حداقل 5.5  متر مربع مساحت داشته باشد.
حداقل سطح زیربنای آزاد آن خارج از سطح پیش بینی شده برای قفسه بندی باید ۲/۷۵ متر مربع باشد.

فضای آشپزخانه

مستقل یا باز واحد مسکونی که برای پخت و پز و صرف غذا استفاده میشود
باید دارای زیربنای حداقل ۷/۵۰ متر مربع باشد.
آشپزخانه مستقل یا باز در واحدهای مسکونی باید حداقل ۱/۸۰ متر عرض داشته باشند این اندازه برای آشپزخانه هایی که برای پخت و پز و صرف غذا استفاده میشود باید حداقل ۲/۱۵ متر باشد. در سرتاسر اشپزخانه دیواری واحدهای مسکونی باید فضای کار آزاد و عاری از اشیا و لوازم ثابت به عرض حداقل ۱/۱۰ متر از لبه قفسهها منظور شود 96 مرجع کاربردی ازمون طراحی معماری
حداقل طول آشپزخانه دیواری واحدهای مسکونی ۳ متر است. تمام اشپزخانههای مستقل در واحدهای مسکونی باید دارای نور و تهویه مستقل باشند دردورترین واحدهای مسکونی دارای زیربنای ۷۵ متر مربع یا بیشتر و یا در تمام مواردی که فاصله نقطه آشپزخانه باز از پنجره فضای مجاور بیشتر از ۷ متر است تعبیه نور طبیعی مستقل برای این نوع آشپزخانه الزامی است.
آشپزخانه هایی که به فضاهای اقامت خدمت رسانی شانزدهم سطح کف آشپزخانه باشد. حداقل سطح بازشوی تهویه باید یک
در هر واحد مسکونی با زیر بنای ۷۵ متر مربع و بیشتر باید فضای کافی و تاسیسات لازم برای که قابل دسترس بودن آنها برای افراد معلول نصب حداقل یک کاسه توالت فرنگی پیش بینی شود. هر فضای بهداشتی مستقل در واحدهای مسکونی الزامی نباشد باید دارای حداقل ۱ متر عرض و ۱/۲۰ متر طول باشد.
در فضاهای بهداشتی توام بدون وجود در در میانها مقدار ۱۵ سانتیمتر از حداقل طول فوق کاسته می شود.

 

 

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *